8. โจทเกน ปจฺจเวกฺขิตพฺพธมฺมกถา

[399] ‘‘อจฺฉิทฺเทน อปฺปฏิมํเสนา’’ติอาทีสุ เอวมตฺโถ เวทิตพฺโพติ โยชนาฯ ฉิทฺทสปฺปฏิมํสํ ปฐมํ ทสฺเสตฺวา วิปรีตวเสน อจฺฉิทฺทอปฺปฏิมํสํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘เยนา’’ติอาทิฯ ตตฺถ เยน กตานีติ สมฺพนฺโธฯ ฉิชฺชตีติ ฉิทฺโท, ปฏิ ปุนปฺปุนํ มสิยติ อามสิยตีติ ปฏิมํโส, นิคฺคหิตาคโม, ภาวปฺปธาโนยํ กมฺมนิทฺเทโสฯ สห ปฏิมํเสนาติ สปฺปฏิมํโส, กายสมาจาโรฯ วิปรีโตติ วิปริวตฺตวเสน อิโต ปวตฺโต, กายสมาจาโรติ อตฺโถฯ อมูลกานุทฺธํสนาทีหีติ อาทิสทฺเทน ทุฏฺฐุลฺลวาจาทโย สงฺคณฺหาติฯ

เมตฺตํ นุ โข เม จิตฺตนฺติ เอตฺถ อปฺปนาภาวปฺปตฺตํ เมตฺตจิตฺตเมวาธิปฺเปตนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ปลิโพเธ ฉินฺทิตฺวา’’ติอาทิฯ ตตฺถ ปลิโพเธติ อาวาสปลิโพธาทิเก ปลิโพเธฯ ‘‘วิกฺขมฺภนวเสน วิหตาฆาต’’นฺติ อิมินา อปฺปนาภาวปฺปตฺตํ เมตฺตจิตฺตเมว ทสฺเสติฯ อิทํ ปนาวุโส กตฺถ วุตฺตํ ภควตาติ เอตฺถ อิทํสทฺทกิํสทฺทานํ วิสยํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อิทํ สิกฺขาปทํ กตรสฺมิํ นคเร’’ติฯ